اگر به‌دنبال سریع‌ترین فلش‌مموری‌های بازار هستید، استاندارد USB 3.2 (از ۵ Gb/s تا ۲۰ Gb/s) بهترین توازن را میان سرعتِ NVMe-مانند، سازگاریِ عقب‌رو و امکانات امنیتی فراهم می‌کند. درحالی‌که نسل‌های قبلی (USB 2.0 و USB 3.0/3.1) همچنان برای کارهای سبک کافی‌اند، USB 3.2 در وظایف سنگینی مثل جابه‌جایی ویدئوی 4K، بازی‌های کنسولی و پشتیبان‌گیری‌های حجیم، ۵ تا ۴۰ برابر سریع‌تر عمل می‌کند. در ادامه، تمام مزایا، معایب، کاربردها و نکات خرید این نسل را مرور می‌کنیم و با نسل‌های قبلی می‌سنجیم.
USB 3.2 چیست و چرا مهم است؟
استاندارد USB 3.2 نسخهٔ پیشرفته‌تری از USB است که همه ویژگی‌های نسل‌های قبلی (USB 3.0 و USB 3.1) را در خودش جمع کرده و در سه سطح سرعت عرضه می‌شود:
- Gen 1 (سرعت ۵ گیگابیت بر ثانیه) — معادل همان USB 3.0 است.
- Gen 2 (سرعت ۱۰ گیگابیت بر ثانیه) — همان USB 3.1 نسل دوم.
- Gen 2×2 (سرعت ۲۰ گیگابیت بر ثانیه) — مخصوص فلش‌های خیلی سریع جدید.
یعنی هر فلش USB 3.2 روی هر دستگاهی که پورت USB 2.0 یا USB 3.0 دارد کار می‌کند؛ فقط اگر دستگاه شما قدیمی باشد، سرعتش به اندازهٔ همان پورت پایین می‌آید. برای دریافت بالاترین سرعت، دستگاه و فلش باید هر دو USB 3.2 باشند.
نام‌گذاری گیج‌کننده را ساده کنیم
- USB 3.0 = USB 3.2 Gen 1 = 5 Gb/s
- USB 3.1 Gen 2 = USB 3.2 Gen 2 = 10 Gb/s
سرعت عملی؛ از ارقام تئوری تا واقعیت
بنچمارک‌های مستقل نشان می‌دهند که درایوهای برتر USB 3.2 Gen 2 تا ۱٬۰۰۰ MB/s خواندن و ۹۰۰ MB/s نوشتن می‌رسند؛ نمونهٔ بارز آن SanDisk Extreme PRO Dual Drive است.
تست‌های سال ۲۰۲۵ «Tom’s Hardware» نیز تأیید می‌کند که مدل‌های NVMe-مبنا مانند SK hynix Beetle و Team Group X1 Max در دنیای واقعی، رکورد خواندن ۱,۰۰۰ MB/s را جابه‌جا می‌کنند.
در مقابل، سریع‌ترین USB 3.0ها معمولاً حوالی ۴۵۰–۶۰۰ MB/s و USB 2.0ها حداکثر ۴۰ MB/s هستند.
کاربردهای کلیدی USB 3.2
1. انتقال ویدئوی 4K / 8K
سرعت ۱۰–۲۰ Gb/s امکان کپی ۳۰ دقیقه ویدئوی 4K بدون فشرده‌سازی را در کمتر از ۲ دقیقه فراهم می‌کند.
2. گیمینگ و کنسول‌ها
کنسول‌هایی مثل PS5 و Xbox Series X برای آرشیو بازی‌ها از رابط USB 3.2 سود می‌برند و زمان نصب را تا ۳ برابر کاهش می‌دهند.
3. عکاسان و تدوین‌گران
برای RAW های ۱۰۰ MB+، درایوهای ۱,۰۰۰ MB/s Gen 2 بهترین جایگزین SSD قابل‌حمل‌اند.
4. پشتیبان‌گیری سریع اداری
تهیهٔ بک‌آپ ۱ ترابایتی دیتابیس در ~۲۰ دقیقه ممکن است، درحالی‌که USB 2.0 بیش از ۲ ساعت طول می‌کشد.
نقاط قوت USB 3.2
| مزیت | توضیح |
|---|---|
| سرعت NVMe-مانند | تا ۲,۰۰۰ MB/s در Gen 2×2. |
| سازگاری عقب‌رو | کار در پورت USB 2.0 با کاهش سرعت. |
| توان بیشتر | توان تحویلی تا 15W، مناسب رمزنگاری سخت افزاری و LED. |
| درگاه Type-C | قابلیت اتصال دوطرفه و پورت کم‌استهلاک‌تر. |
نقاط ضعف و چالش‌ها
- گرم‌شدن و Throttling: سرعت بعضی مدل‌ها پس از چند گیگابایت افت می‌کند؛ حرارت می‌تواند به ۶۰ °C برسد.
- قیمت بالاتر: مدل‌های ۱ TB حداقل ۳۰٪ نسبت به هم-ظرفیت‌های USB 3.0 گران‌ترند.
- محدوده کاربردی پورت محدود Gen 2×2: هنوز بسیاری از لپ‌تاپ‌ها فقط Gen 2 دارند.
- نیاز به کابل و هاب باکیفیت: برای سرعت کامل، باید کابل USB-IF Certified تهیه کنید.
مقایسهٔ مستقیم نسل‌ها
| ویژگی | USB 2.0 | USB 3.0 / 3.2 Gen 1 | USB 3.2 Gen 2 | USB 3.2 Gen 2×2 |
|---|---|---|---|---|
| نرخ تئوری | 480 Mb/s | 5 Gb/s | 10 Gb/s | 20 Gb/s |
| سرعت فلش‌های برتر* | ~40 MB/s | ~600 MB/s | ~1,000 MB/s | ~2,000 MB/s** |
| مصرف توان | 2.5 W | 4.5 W | 7.5 W | 15 W |
| سازگاری عقب‌رو | × | ✔ | ✔ | ✔ |
| قیمت هر GB*** | ۰.۰۵ $ | ۰.۱۰ $ | ۰.۱۳ $ | ۰.۱۸ $ |
سؤالات متداول (FAQ)
فلش USB 3.2 روی کامپیوتر پنج‌سالهٔ من کار می‌کند؟
بله، درگاه USB 2.0 یا USB 3.0 فقط سرعت را به همان سطح خود محدود می‌کند؛ اما مشکلی در شناسایی نخواهید داشت.
چرا بعضی فلش‌ها بعد از چند دقیقه سرعت‌شان افت می‌کند؟
کنترلر برای جلوگیری از داغ‌شدن بیش‌ازحد، سرعت را کاهش می‌دهد؛ به این فرایند Thermal Throttling می‌گویند.
آیا USB 3.2 جایگزین SSD اکسترنال می‌شود؟
برای جابه‌جایی دادهٔ سریع بله؛ ولی اگر نیاز به IOPS بالا یا دوام طولانی دارید، SSDها همچنان برترند.
جمع‌بندی و توصیهٔ خرید
اگر سرعت، آینده‌نگری و انتقال فایل‌های حجیم برای شما اولویت است، فلش مموری‌های USB 3.2 Gen 2 گزینهٔ منطقی و Gen 2×2 انتخابی ایده‌آل (در صورت پشتیبانی دستگاه) هستند. کاربران عمومی می‌توانند با USB 3.0 هزینه را کاهش دهند و برای کارهای ساده‌تر، USB 2.0 هنوز کفایت می‌کند.